جهان فکر نویسندهای که برای جهانی بهتر میاندیشد
بسیاری از افراد در زندگی برای یک بار هم که شده با واژه‌ای به نام فشار خون مواجه شدند. گاهی اوقات که به عنوان فرد بیمار وارد مطب پزشک می‌شویم، یکی از ابزارهایی که پزشک برای کسب اطلاعات بیشتر از اوضاع و احوال درونمان از آن استفاده می‌کند، دستگاه فشار سنج است. بدین ترتیب این روزها که به سبب گسترش تکنولوژی همه چیز دستخوش تغییر شده و ادوات پزشکی هم از این اصل مستثنی نبوده، از اینرو با گذر زمان فشارسنج های دستی جایشان را به فشارسنج های دیجیتالی داده‌اند.
با این مقدمه کوتاه به تعریف مختصری از فشار خون می‌پردازیم، در ادامه بایستی گفت، وظیفه اصلی قلب، پمپ کردن خون از طریق رگها به همه قسمتهای بدن می‌باشد. از طرفی موضوعی که این روزها بسیار شایع شده و همواره از آن به عنوان بیماری خاموش یاد می‌شود، مسئله فشار خون بالاست. راستی شما، آخرین باری که فشار خون خود را اندازه گیری کردید، کی بود؟ اصلاً چقدر در خصوص فشار خون اطلاع دارید؟ بهتر است این موضوع را جدی بگیرید و با سنجش یکی، دو بار آن طی سال، همواره بتوانید با پیشگیری های به موقع از خودتان و عزیزان تان مراقیت کنید.
تعریف فشار خون بالا :
زمانی که گفته می‌شود، فشار خون بالایی دارید، بدان مفهوم است که قلب از طریق پمپاژ کردن خون به تمامی قسمت های بدن، عمل خون رسانی را انجام می‌دهد، تا همین جا همه چیز طبیعی پیش می‌رود، در این حالت که خون در کلیه قسمتهای بدن جریان پیدا کرد، میزان اکسیژن خون به پایین ترین مقدار می‌رسد، در ادامه به همین خاطر خون به سمت ریه‌ها به حرکت در می‌آید تا اکسیژن از دست رفته تأمین شود و دوباره به کمک پمپ کردن قلب به تمام بخش ها، عمل خون رسانی انجام شود. با این توضیحات، زمانی که خون در سرخرگها و مویرگها جاری می‌شود، به تدریج فشار زیادی بر دیواره های سرخرگ و مویرگها وارد می‌شود و آن دیواره‌ها به نوعی منقبض و باریکتر می‌شوند، در این اوضاع و احوال، این فشار بیش از حد غیر متعارف است و در این زمان است که بدون اینکه فرد خود باخبر شود، به فشار خون مبتلا گشته و اگر کنترل نشود ممکن است به عواقب ناگواری چون سکته‌های مغزی و بیماری قلبی عروقی( سکته قلبی) منجر شود. لذا بهتراست از قبل از علل و عوامل مهم ایجاد کننده فشار خون بیشتر آگاه باشید.
علل ایجاد فشار خون بالا:
فشارخون بالا ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید، منتها ما سعی می‌کنیم در ذیل به مهمترین آنان بپردازیم:
- یکی از علت های فشار خون بالا در افراد، استفاده بیش از حد نمک در غذا و نیز خوردن تنقلات مضری چون چیپس و پفک و … است.
- کسانی که به بیماریهای کلیوی مزمن دچار هستند، ممکن است فشار خون بالایی داشته باشند.
- چاقی و داشتن وزن بالا: در روزگار کنونی داشتن وزن بالا، یکی از علل و عوامل بروز بیماری خاموش فشار خون بالا در بسیاری از افراد عنوان می‌شود. از سویی کم تحرکی این روزهای زندگی بسیاری از جوامع سبب شده، زنگ خطر فشار خون بالا حتی در سنین پایین تر هم به صدا درآید.
- کم خوابی: در جریان بررسی علل افزایش فشار خون، بسیاری از متخصصین این حوزه، کم خوابی و نداشتن برنامه صحیح در خواب شبانه روزی را، یکی دیگر از عامل های اصلی بروز فشار خون بالا قلمداد می‌کنند.
- افرادی که به مشکلات و نارسایی تیروئید دچار هستند
- استرس و عصبانیت زیاد
- سیگار کشیدن
- مصرف زیاد مشروبات الکلی
عوامل مهم در افزایش فشار خون
- سن: با افزایش سن، به طور طبیعی فشار خون هم افزایش می‌یابد و به تبع آن دیواره سرخرگ ها و مویرگها هم ضخیم تر می‌شود. با توجه به این تغییرات در ساختار بدن، افراد در سنین بالای ۳۰ سال بایستی بیشتر از قبل از بدن خود مراقبت کنند. البته در سالهای اخیر، متأسفانه گاهی در برخی نمونه ها مشاهده شده کودکان ، نوجوان و … هم با وجود داشتن سن کم درگیر این مسئله هستند، البته این موضوع، بسیاری اوقات به تغذیه و پدیده کم تحرکی آنان برمی‌گردد و یا گاهی تنش و فشاری که از پیرامون خود دریافت می‌کنند.
- وراثت: اشخاصی که در خانواده خود از جمله پدر و مادر سابقه فشار خون بالا را داشتن، احتمال این که فرزندان هم در آینده به این بیماری دچار گردند وجود دارد.
- داشتن عادت نامناسب غذایی: بهتر است تا حد امکان از خوردن غذاهای فست فودی و فرآوری شده، جلوگیری شود.
- جنسیت: هر چند گفته می‌شود، آقایان قبل از رسیدن به سن ۵۵ سالگی به بیماری فشار خون بالا مبتلا می‌گردند و بر عکس خانم ها بعد از سن ۵۵ سالگی به این عارضه دچار می‌گردند. اما سبک زندگی ماشینی سبب شده همه چیز تغییر کند و همانطور که در مطالب فوق اشاره شد، حتی جوانان در سنین پایین هم به بیماری فشار خون، آن هم با فشار خون بالا دچار گردند.
عوامل پایین آورنده فشار خون
در بخش های قبلی که در خصوص فشار خون بالا و علل و عوامل آن صحبت میان آمد، هم اکنون قصد داریم در این قسمت، به فاکتورهایی که سبب کاهش فشار خون بالا می‌شود اشاره کنیم، همچنان با ما همراه باشید:
- مصرف روزانه نمک به میزان کم
- خوردن میوه و سبزیجات
- اگر اضافه وزن دارید، زیر نظر یک پزشک متخصص به مرور وزنتان را کاهش دهید.
- ورزش کردن در طی روز به مدت ۳۰ دقیقه
- نوشیدن ۸ لیوان آب در روز
- بیگانه شدن با غذاهای پرچرب و سرخ کردنی
- از غذاهای رستوران کمتر استفاده شود، چرا که این مکانها برای خوش طعم شدن غذا رو به مصرف روغن جامد و نمک زیاد می‌آورند.
- استفاده از روغن های گیاهی از جمله زیتون، کلزا و …
- به جای مصرف زیاد گوشت قرمز، عادت غذایی خود را با خوردن گوشت سفید همچون ماهی، مرغ تغییر دهید.
- کم کردن مصرف غذاهای کنسروی، کالباس، سوسیس و …
- اگر در انجام کارهای بیرون از منزل، زمان و فرصت کافی دارید و به عبارتی عجله‌ای در کار نیست، بهتر است بخشی از مسیر را پیاده تا مقصد طی کنید.
در پایان، امید است با رعایت این موارد، در کاهش فشار خون بالا، بتوانید زندگی سالم تری را در پیش بگیرید و دنیای زیباتری را برای خود و سایرین به وجود آورید.
